نایکی به انگلیسی NIKE، که در فارسی ” نایک ” تلفظ می شود، بزرگترین شرکت تولیدکننده پوشاک ورزشی دنیاست. اهمیت بررسی نایک تنها در پیشتاز بودن این برند و فروش فوق العاده زیاد آن نیست. بلکه در تبدیل شدن آرزوی ساخت کفش های ورزشی بهتر، به نشانی تجاری با ارزشی فراتر از 240 میلیارد دلار است. اگر چه برای رسیدن به این نقطه 50 سال زمان گذشته، اما هر طوری حساب کنیم، نایک یک برند و یک نشان تجاری فوق العاده موفق به حساب می آید. نایک در تمام رشته ها، تمام ورزش ها، همیشه به عنوان بالاترین نشان شمرده می شود. این برند در علومی نظیر بازاریابی و برندینگ، بسیار حرفه ای عمل کرده و همیشه به عنوان برندی پیشتاز و موفق مورد تحلیل و بررسی کارشناسان قرار می گیرد.

داستان به وجود آمدن برند نایک

ماجرا به سال ۱۹۶۲ میلادی بر می گردد، زمانی که فیلیپ نایت تازه از دانشگاه استنفورد فارغ التحصیل شده بود، به عنوان یک تحصیل کرده ی بیزینس، قصد راه اندازی یک کسب و کار را داشت. اکثر کارشناسان معتقدند که در آن دوران، موفق شدن در کسب و کار، اصلاً کار آسانی نبود و تنها با داشتن یک ایده متفاوت و خاص، به موفقیت منجر می شد.

فیل نایت یک ایده مهمی در ذهنش داشت و تمام داستان برند 250 میلیارد دلاری نایک، از همان تفکر آغاز شد. فیل نایت یک دونده دوی نیمه استقامت در دانشگاه خود بود. در یکی از کلاس های درس دانشگاه استنفورد فیلم نایت دست نوشته ای از خود به جا گذاشت که تفکر متفاوتی از او را نشان می داد:

آیا کفش های ورزشی ژاپنی، می توانند همان کاری را با کفش های ورزشی آلمانی کنند که دوربین های ژاپنی، با دوربین های آلمانی کردند؟

او با خود فکر کرد همان‌طوری که دوربین های کنون و نیکون ژاپنی، دو برند آلمانی کارل زایس و لیتز را نابود کرده اند و بازار شان را به کلی تصاحب نموده اند، آیا به زودی کفش های ورزشی ژاپنی نیز، پوما و آدیداس یعنی دو برند آلمانی که در آن زمان نشان های شماره یک در بازار آمریکا بودند را نابود خواهند کرد؟ فیل نایت به این پرسش خود پاسخ مثبت داد و با همین منطق اولین قدم خودش را برای راه اندازی کسب و کارش برداشت.

فیل نایت با اینکه هیچگونه تجربه ای در این زمینه نداشت، تصمیم خودش را گرفت و با آرزوی آوردن کفشهای ژاپنی به امریکا و تصاحب بازار آمریکا به سمت شهر کوبی ژاپن حرکت کرد. او که به عنوان یک مسافر و توریست خودش را نشان می‌داد، با کمی جستجو به کفش های ورزشی ژاپنی برند تایگر رسید. تایگر از این جهت توجه نایت را جلب کرد که در آن زمان علی‌رغم مشهور نبودن این برند، کفش هایش بسیار با کیفیت بودند و همچنین قیمت آنها نیز بسیار اقتصادی و مقرون به صرفه بود. (یک محصول واقعی ژاپنی).

معجزه اعتماد به نفس!

جالب است بدانید که فیل نایت که تازه از دانشگاه فارغ التحصیل شده بود و هیچ حرفه و تخصص مشخصی جز دویدن نداشت، خودش را به رئیس شرکت تایگر به عنوان یک فروشنده عمده کفش های ورزشی معرفی کرد!
به این ترتیب موسس برند نایک، بدون داشتن هیچ تخصصی به جز اعتماد بنفس، توانست به راحتی مسئولیت پخش فروش کفشهای برند تایگر در آمریکا را از آن خود کند.

اولین قدم این همکاری با ۱۲ کفش ورزشی برند تایگر آغاز شد. نایت این 12 جفت را برای شروع با خود از ژاپن به آمریکا آورد و در صندوق عقب خودروی خود به ورزشکاران و دوندگان مختلف فروخت.

اگر چه فیل نایت توانست تمام کفش هایی که از ژاپن آورده بود را به راحتی بفروشد، اما برای گسترش کسب و کار خود و خلق یک مدل کسب و کار فروش کفش های تایگر، ایده خاصی نداشت. در نتیجه به سراغ مربی دوران دانشگاه خود یعنی بیل باورمن رفت.

شروع همکاری فیل نایت و بیل باورمن

بیل باورمن مربی سابق دوی فیل نایت در دانشگاه اورگان بود. (نایت ابتدا در دانشگاه اورگان تحصیل کرد و پس از آن به دانشکده بازرگانی استنفورد رفت).

باورمن به دنیای کفش های ورزشی بسیار علاقه داشت و همیشه کتانی های شاگردان را خودش تعمیر میکرد و گاهی ارتقا می داد. البته ناگفته نماند که باورمن مربی بسیار حرفه ای و مشهوری شمرده می شد و چندین قهرمان المپیک را پرورش داده بود. همکاری نایت با باورمن تا جایی پیش رفت که در سال ۱۹۶۴ با بودجه ۵۰۰ دلار از جانب هر کدام، برند BRS را به عنوان یک پخش کننده و زیر مجموعه ای از برند ژاپنی تایگر پایه گذاری کردند. (Blue Ribbon Sports)

تمام بودجه اولیه نشان تجاری ساخته شده باور من و فیل نایت، صرف خرید ۳۰۰ کتانی تایگر شد که به طور دقیق برای هر جفت 3.33 دلار در نظر گرفته شد
این دو همکار توانستند در کمتر از دو ماه، تمام ۳۰۰ کتانی را در آمریکا بفروشند. در این میان، نباید از ارتباطات گسترده بیل باورمن به سادگی گذشت. در واقع این باورمن بود که توانست در شروع کار، به کمک ارتباطات گسترده و شاگردان خودش، تمامی کفش های دریافتی از برد تایگر را به راحتی بفروشد.

کار به جایی رسید که در قدم بعدی، سفارش ها به ۱۳۰۰ کفش رسید و از این قسمت به بعد دیگر باورمن و نایت کارشان را گسترش دادند و برای خودشان فروشنده های مختلفی استخدام کنند.

یک سال پس از آن سرمایه این دو همکار به 20 هزار دلار رسید. پس از آن در سال ۱۹۶۶، آن ها برای اولین بار در سانتا مونیکا، یک مغازه باز کردند و توانستند با نشان BRS محصولات تایگر را به صورت حرفه ای تر بفروشند.

بیل باورمن و تعمیم دوی آهسته

اکثر تحلیل گران بر این باورند که لیدر واقعی در آن زمان، بین این دو همکار، بیل باورمن بود. در واقع این باورمن بود که فرهنگ جاگینگ یا همان دوی آهسته را در کنار کفش های فروشی خود، مطرح کرد و توانست به شکل ذهنی و منطقی بر مردم آمریکا اثر بگذارد. حتی چند سال پس از آن، باورمن کتاب مشهوری با نام جاگینگ نوشت و منتشر کرد که در شناخته شدن برند شخصی آنها بسیار تأثیرگذار بود و چندین میلیون نسخه از آن نیز به فروش رفت.

از خاطر نبرید که برند نایک همیشه به برندینگ قوی شهرت دارد. تصور کنید از یک طرف کتانی های دوندگی و ورزشی را تولید می کنند، از طرف دیگر مردم را دعوت به ورزش و دوندگی! همه ی این برندینگ حرفه ای برند نایکی را می توان در همان سال های اولیه همکاری فیل نایت و بیل باورمن حتی پیش از تاسیس برند به طور رسمی، مشاهده کرد.

تسخیر برند تایگر

بیل باورمن به قدری در کار خودش حرفه‌ای عمل کرد که پس از مدتی با افتتاح فروشگاه خودش، درخواست طراحی دوباره و بازآفرینی کتانی های تایگر را به ژاپن داد. شاید باورتان نشود ولی به قدری طرح های باورمن زیبا و مناسب و کاربردی بود که پس از گذشت کمتر از یک سال، این باورمن بود که در آمریکا کفش های برند تایگر را طراحی می کرد و آنها از ژاپن آن ها را تولید می کردند و به بازار اصلی خود یعنی آمریکا می‌ فرستادند.

موفقیت باورمن از همان ابتدا نیز مشخص بود. این موضوع طوری پیش رفت، که به نوعی رهبران واقعی برند تایگر، دیگر آمریکایی ها بودند. در همین دوران بود که مدل معروف کورتز که به لطف المپیک مکزیک سال 1968، پرفروش ترین کتانی ورزشی دنیا شد. اگرچه همچنان با برند تایگر و با نام و نشانی ژاپنی فروخته می شدند، اما از آن پس همه می دانستند که آن همه خلاقیت و زیبایی کتانی های تایگر، کار نایت و باورمن است!

سال های پایانی BRS

کتونی کورتز طراحی شده توسط باورمن که با برند تایگر به فروش می‌رسید، به قدری محبوب بود که ژاپنی های تولیدکننده نمی‌ توانستند تقاضای جهانی متقاضیان کورتز را تامین کنند. مشکل از جایی بیشتر شد که ژاپنی‌ ها ابتدا بازار داخلی کشور خودشان را تامین می کردند و سپس برای آمریکایی‌ها محصولاتشان را می‌فرستادند.

در همین بحبوحه بود که نایت و باورمن به این فکر افتادند که به راحتی می‌توانند کسب و کار خودشان را گسترش دهند و کاملا پتانسیل اش را داشتند. آن ها از صرفا یک خرده فروش و مسئول پخش بودن خسته شده بودند. اما همکاری با تایگر اجازه ی گسترش کار را به آن ها نمی داد. از طرف دیگر، به زودی متوجه شدند که برگ برنده ی اصلی کتانی های برند تایگر، در دست آنهاست و در واقع فروش عمده کتانی های تایگر به مدل کورتز بر می گشت که آن هم به دلیل طراحی باورمن بود. مردم نیز رفته‌رفته این موضوع را فهمیدند.

نایت و باورمن تنها یک مشکل داشتند و آن هم این بود که چهار سال باید صبر می‌کردند تا سال ۱۹۷۲ فرا برسد و قرارداد همکاری آنها با تایگر تمام شود. آنها نیز از این موقعیت استفاده کردند و در این چهار سال تمام تلاش خودشان را برای برندینگ برند جدید خودشان انجام دادند و خوشبختانه شانس خوب دیگری که داشتند المپیک مونیخ سال 1972 بود که دقیقا پس از اتمام قرارداد آن ها آغاز می شد، فرصتی فوق العاده برای این دو کارآفرین، تا خودی نشان دهند و برند خودشان را با انرژی در موقعیتی عالی، به کرسی بنشانند.

تاسیس نایک

انتخاب نام و لوگوی برند نایک

از این به بعد نقش فیل نایت بسیار پر رنگ تر می شود. او در سال ۱۹۷۱ شروع به کار بر روی برندینگ نشان شخصی خودش کرد. یکی از مستخدمینی که برای وی کار می کرد، پیشنهاد داد که نام برندش را نایک (به تلفظ انگلیسی نایکی) بگذارد که برگرفته شده از نام خدای پیروزی یونان باستان (به فارسی: نیکه) است.

پس از انتخاب نام، فیل نایت برای برند خود، به یک لوگو نیاز داشت. او برای طراحی لوگو، به نزدیک ترین دانشگاه در اطراف خودش رفت و اولین طراح گرافیکی که دید را انتخاب کرد، با پرداخت تنها ۳۵ دلار به وی، از او درخواست طراحی لوگو کرد. کارولین دیویدسون که لوگوی مشهور نایک “اسووش” را طراحی کرد، تنها از این طرح خود 35 دلار سود برد در حالی که اکنون، این نشان به تنهایی 26 میلیارد دلار می ارزد!

پس از آن شعار مشهور “فقط انجامش بده” یا “Just do it” نیز به مجموعه ی هویتی نایک اضافه شد تا مجموعه این برند، یکی از مثال زدنی ترین ها در صنعت مد، لباس و لوازم ورزشی شود. برندی بسیار موفق که موفقیتش را مدیون چند دلیل مختلف است که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.

موفقیت برند نایک

آنچه در بالا خواندید، مروری بود بر تاریخچه و نحوه پیدایش برند نایک. برند چند ملیتی نایک، موفقیت چشمگیر خودش را به چند عامل متفاوت مدیون است. یکی از اصلی ترین عوامل پیروزی و پیشتازی برند نایک، نوآوری های پشت هم از طراح موفق پشت آن یعنی بیل باورمن بود، که در ادامه به مشهورترین طراحی های او و کفش های این برند خواهیم پرداخت. اما مهمتر از آن کاری که برند نایک انجام داد و هیچ یک از برند های دیگر در آن زمان به سمتش نرفتند، سبک و سیاقی متفاوت برای تبلیغات و برندینگ خود بود. نایک با وجود اینکه پس از آدیداس و پوما و سایر رقیبانش متولد شد، اما همواره به عنوان برندی پیشتاز در کفش و لوازم ورزشی شناخته می شود.

تبلیغات برند نایک

شیوه تبلیغات نایک با اکثر برندهای دیگر متفاوت بود. اگرچه این روزها نامهای تجاری مختلف، سبک و سیاق تبلیغات او را یاد گرفته اند و از آن الگو برداری می کنند. اما زمانی نایک، به جای آن که هزینه های زیادی را برای معرفی و تبلیغات مستقیم محصولات خودش بپردازد، با کمک ورزشکاران مطرح، بر روی برندینگ و تبلیغات محصولات خود کار می کرد. در واقع نایک برجسته ترین و مشهورترین قهرمانان ورزش های مختلف را انتخاب کرده و با آنها قرارداد های میلیاردی می بست. آن ورزشکاران نیز وظیفه معرفی و تبلیغات کفش ها و محصولات ورزشی برند نایک را برعهده داشتند. جدا از ورزشکاران که در ادامه به آن ها خواهیم رسید، نکته ای دیگر در سبک مخصوص تبلیغات نایک وجود دارد که ابتدا به آن می پردازیم.

ممکن است نکته ای که در این قسمت به آن اشاره می کنیم برای افراد اهل فن، امری کاملا بدیهی باشد اما برای کسانی که با علم برندینگ آشنایی ندارند، لازم است قسمت بعدی مطلب امروز پارچی را بخوانند تا علت موفقیت برند نایک را بهتر متوجه شوند.

سخنرانی استیو جابز و برندینگ نایک

در یکی از مهم ترین سخنرانی های استیو جابز موسس اپل، شاهد آن هستیم که او از نایک به عنوان یک برند موفق و حرفه‌ای در عمل برندینگ یاد می‌کند و آن را در بازاریابی مدرن موفق ترین می داند. استیو جابز در سخنرانی خود اشاره می کند که در دنیای سریع و شلوغ و پرجمعیت امروزی، کسانی که کسب و کار یا یک نشانی تجاری دارند، ممکن است خیلی فرصت معرفی و دیده شدن را پیدا نکند. در نتیجه لازم است نهایت استفاده را از هر فرصتی ببرند تا هویت و هسته و محتوای درونی برند خودش را به وضوح به مخاطب نشان دهند.
نکته از جایی موضوعیت پیدا می کند که اکثر مردم فکر می‌کنند که آشکارسازی هویت واقعی یک برند به معنی علنی و یا وضوح صحبت کردن درباره محصولات و لوازم و یا خدمات آن برند است. در حالی که ماجرا اصلا اینطور نیست. بگذارید در ادامه با یک مثال بیشتر توضیح دهیم.

کمپین تبلیغاتی مصرف شیر را خاطرتان هست؟ چقدر آمریکا برای استفاده از شیر و فواید آن تبلیغ کرد! در حالی که مردم به آن توجهی نداشتند و همچنان به کوکاکولا و نوشیدنی های مضر علاقه بیشتری داشتند! اما دقیقاً با راه اندازی شعار “?Got Milk” تمام نمودارها وارونه شد و به یکباره این کمپین و شعار مشهورش بر سر زبان ها افتاد. دقت داشته باشید که شعار تبلیغاتی Got Milk نه تنها به محصول (شیر) اشاره نمی کند، بلکه به نوعی، تداعی کننده نبود  شیر است!

این سبک برندینگ و فرم مدرن هویت سازی آن، این روز ها برای اهل فن، خود امری شناخته شده است. اما زمانی نایک، یکی از اصلی ترین برندهایی بود که روند مدرن را در پیش گرفت، و کاملا نوآورانه به کمک ورزشکاران بزرگ، به جای آنکه بر روی محصولات خود تبلیغ مستقیم کند (اتفاقا در ادامه خواهید دید که محصولات نایک همیشه نوآورانه بوده و کلی جای تعریف و تبلیغ داشته اند) این کار را به طور کاملا غیر مستقیم و با یک برندینگ حرفه ای انجام داد.
ممکن است هزینه های فراوان برند نایک برای رشد دادن ورزشکاران مختلف نظیر مایکل جردن و غیره را نوعی بشردوستی و اتفاقاً کمک به ضعیف تر ها بدانید اما لازم است پیش از آنکه این قضاوت را درباره نایک و موسسان انجام دهید، نگاهی به حقوق های روزانه ۸۰ سنتی کارگران بیچاره ی کارخانه های تولیدی نایک، در کشورهایی نظیر اندونزی نیز داشته باشید.

حقوق های میلیاردی ورزشکاران را در نظر بگیریم یا حقوق های چند سنتی کارگران را؟ در هر صورت، خوب یا بد، درست یا غلط، این شیوه تبلیغاتی برند نایک بود که با هویتی در هسته اصلی اش، فریادزننده روحیه ی تلاش و پشتکار و پیروزی است. نایک به اول و قهرمان بودن اهمیت می دهد. با مهم ترین و برجسته ترین باشگاه ها قرار داد می بندد. اشخاص، قهرمانان و شماره یک های ورزش های مختلف را، به هر طریقی که شده، از آن خود می کند و لباس های خودش را بر تن آن ها می کند. گاهی هم برعکس، معمولی‌ترین ها را هدف می‌گیرد و از آنها بهترین می سازد!

مهم نیست کدام یک از این شیوه ها را در نظر بگیریم، آنچه مهم است هویت نهایی نایک است که تاکید بر قهرمان و پیروز بودن دارد (الهه ی پیروزی را به خاطر بیاورید) شعار Just do it به معنی “فقط انجامش بده” نیز همانند یک جمله انگیزشی مخاطب را به سمت برتر بودن سوق می‌دهد.

این بود هسته ی موفقیت برند بزرگ نایک. جا دارد در این قسمت به طور مختصری، اشاره ای داشته باشیم بر مهم ترین و برجسته ترین ورزشکارانی که نایک با آن ها همکاری داشته است. با ما همراه باشید:

همکاری نایک با ورزشکاران

جدا از همکاری تبلیغاتی نایک با تعدادی از ستاره ها و ورزشکاران مشهور، NIKE ، افرادی را نشان کرد و پرورش داد که با به شهرت رسیدنشان، ثروت عظیمی را از آن این برند آمریکایی کرد. در این میان نایک همیشه برترین ورزشکاران را از آن خود می کند. به عنوان مثال کریستیانو رونالدو و یا لیونل مسی به عنوان مشهورترین فوتبالیست های حال حاضر، کفش های نایک را به پا می کنند و یا به همین ترتیب، باشگاه هایی که در زمینه های مختلف ورزشی، اگر جزو بهترین ها باشند، احتمالا لباسشان توسط نایک تامین می شود. به دلیل فراوانی و تعدد اسپانسرینگ این برند، نمی توان اکثر کسانی را که با این نشان ورزشی همکاری کرده اند را نام برد. می توانید لیست کامل ورزشکاران، تیم و باشگاه های مختلف با نشان نایک را از لینک زیر ببینید:

لیست کامل باشگاه ها، تیم و ورزشکاران با نشان نایک 

تنها یادآوری شود که برخی افراد نظیر کریستیانو رونالدو، قراردادهایی مادام العمر با نایک بسته اند که برخی آن را قراردادی با ارزش بیش از 1 میلیارد دلار می دانند. در هر صورت بهای دقیق آن مشخص نیست. اما آنچه در ادامه می خوانید مربوط به ورزشکارانی است که با مبالغ مشخصی که به صورت سالانه تعریف می شوند، با نایک قرارداد بسته اند.

گرانترین همکاری های نایک با ورزشکاران

کمپین “فقط انجامش بده” و شاخص ترین افراد آن

افرادی که در این لیست می بینید تنها بر اساس قیمت و درآمد سالانه ای که از قراردادشان با نایک به دست می آورند، لیست شده اند تا عبارت “گرانترین همکاری” درموردشان صدق کند.

10. کوبی برایانت ، بسکتبال ، 8 میلیون دلار در سال

کوبی برایانت را خیلی از طرفداران بسکتبال، به عنوان بهترین بسکتبالیست تاریخ می شناسند و شمار زیادی از کارشناسان، برایانت را حتی از مایکل جردن نیز بهتر می دانند. کوبی برایانت ۵ دوره قهرمانی را در مسابقات رقابت‌های ان‌بی‌ای تجربه کرده است. او که در تمامی دوره ۲۰ ساله بازی هایش، فقط در تیم های لس آنجلس لیکرز بازی کرده، قراردادش با نایک نیز باعث یکی از نجومی ترین درآمد ها برای این ورزشکار شده. او در کنار درآمد سالانه ۸ میلیون دلاری نایک، از باشگاه لس آنجلس لیکرز نیز، 23.5 میلیون دلار درآمد داشت.

9. کوین دورانت ، بسکتبال ، 8.5 میلیون دلار در سال

کوین دورانت به عنوان یکی از پردرآمدترین بسکتبالیست ها شمرده می شود. او که قرارداد خودش را با آدیداس برهم زد، با درآمد سالانه هشت و نیم میلیون دلار، به مدت ۷ سال با برند نایک قرارداد بست. دورانت با 206 سانتی متر قد، به عنوان یک فن و طرفدار نایک شناخته می شود!

8. ماریا شاراپووا ، تنیس ، 8.75 میلیون دلار در سال

شاراپووا قهرمان تنیس در سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۱۲ ، دارنده ۵ عنوان قهرمانی مسابقات تنیس جهان و از شناخته‌شده‌ترین تنیس بازان روسی است. شاراپووا حقیقتاً یکی از بهترین و پر افتخارترین تنیس باز های زن جهان است که برای موفقیت های خودش زحمت فراوانی کشیده و همین موضوع باعث شده که تنها زن موجود در این لیست باشد و یکی از گران ترین قرارداد های اسپانسری را با نایک ببندد.
جالب است بدانید زمانی که او یک تنیس‌باز نوجوان بود، پدرش در آرزوی موفقیت او مشاغلی نظیر ظرفشویی را انجام می داد تا دخترش بتواند با درآمد آن تنیس تمرین کند. ماریا ثابت کرده که دختر قدرشناسی است و حقیقتا زحمات پدرش را به خوبی جبران کرد!

7. راجر فدرر ، تنیس ، 10 میلیون دلار در سال

هر کسی که با ورزش تنیس آشنایی دارد، قطعا نام راجر فدرر را شنیده است. فدرر، تنیس‌باز سوییسی، در بین منتقدین و سایر بازیکنان، همواره به عنوان مرد شماره یک تنیس جهان شناخته می‌شود. همچنین در مورد درآمد او نیز باید اضافه کنیم که در مجموعه پر درامد ترین بازیکنان دنیاست! درآمد ۵۰ میلیون یورویی او از اسپانسر هایش نظیر نایک و رولکس، تنها بخش کوچکی از ثروت های سرازیر شده ی سالانه اش هستند.

6. درک جتر ، بیسبال ، 10 میلیون دلار در سال

جتر که به عنوان شاه نیویورک در بیسبال شناخته می شود، در طول ۱۰ سال همکاری و قراردادش با نایک،  100 میلیون دلار به جیب زد. البته نه اینکه به این پول نیاز داشته باشد، چون به عنوان یکی از پردرآمدترین بازیکنان بیسبال در طول تاریخ شمرده می شود. او فقط از یک اسپانسر دیگرش ۲۰۰ میلیون دلار گرفته است! جتر که سن اش از 45 نیز گذشته است، در عمل ثابت کرده که شعار نایک یعنی “قدرت سن نمی شناسد” کاملا در موردش صدق می کند.

5. رافائل نادال ، تنیس ، 10 میلیون دلار در سال

رافائل نادال، پس از راجر فدرر، شناخته شده ترین تنیس باز جهان به حساب می آید. قرارداد اسپانسری اش با نایک نیز مشابه رقیب سوئیسی اش است. این ورزشکار اسپانیایی که ثروت خالصی بیش از ۱۶۰ میلیون دلار دارد، با گرفتن سالانه 10 میلیون دلار از نایک، در تمام دوران حرفه ی ورزشی اش، احتمالا هیچگاه هدبند خود با نشان نایکی را از سرش بر ندارد!

4. لبران جیمز ، بسکتبال ، 15 میلیون دلار در سال

از اینجای لیست درآمدها بیش از حد عجیب و غریب خواهد شد. لبران جیمز یکی از شناخته شده ترین و پر افتخار ترین بسکتبالیست های دنیاست. جیمز همیشه جزو سه بازیکن برتر تاریخ بسکتبال بوده و با درآمد سالانه ۱۵ میلیون دلار از نایک، قراردادی مادام العمر با این شرکت بسته است. ناگفته نماند که کفش و وسایل مخصوص جیمز همواره از پر فروش ترین محصولات شرکت نایک بوده اند.

3. تایگر وودز ، گلف ، 20 میلیون دلار در سال

تایگر وودز به عنوان یکی از موفق ترین گلف بازان در سراسر دنیا شمرده می شود. او که از پردرآمدترین ورزشکاران جهان است قرارداد اسپانسری خود با نایک را از سال ۱۹۹۶ به مدت ۵ سال آغاز کرد که البته مبلغ کل آن 8 میلیون دلار بود. پس از آن، قراردادی بعدی اش با نایک برای ۵ سال دیگر، اما این بار به مبلغ ۱۰۰ میلیون دلار تمدید شد! او سالانه۲۰ میلیون دلار از نایک میگیرد و بدین ترتیب در این لیست رتبه سوم را از آن خود می کند.

2. روری مک ایلروی ، گلف ، 25 میلیون دلار در سال

مانند تمام افرادی که مورد انتخاب برند نایک بوده اند، روری مک ایلروی نیز به عنوان یکی از برجسته ترین و جوانترین قهرمانان ورزش گلف شناخته می شود. او که در سن ۲۵ سالگی توانست 3 تورنمنت ماژور را پیروز شود، در سال 2016 به یکی از پر درآمدترین ورزشکاران دنیا تبدیل گردید. روری از جوان ترین چهره های حمایت شده نایک بود و این موضوع به ۱۶ سالگی او برمی گردد. نایک تمام اقلام، نظیر پیراهن پولو شورت، شلوار ورزشی و سایر تجهیزات گلف او را منحصراً برای خودش طراحی می کند.

1. مایکل جردن ، بسکتبال ، 60 میلیون دلار در سال

احتمالا به راحتی می شود حدس زد که رکورد بیشترین همکاری و همچنین بیشترین درآمد دریافتی از برند ورزشی نایک ، مربوط به چه کسی است. بله، مایکل جردن. او نه تنها خوشنام ترین، محبوب ترین و معروف ترین بسکتبالیست جهان است، بلکه به عنوان آیکن و نمادی جهانی برند نایک نیز شناخته می شود. کفش های ایر جردن نایک که در سال 1984 برای مایکل جردن طراحی و پس از نیز روانه بازار شدند، تا همین الان که این مطلب را می خوانید همچنان یکی از پرفروش ترین کتانی های ورزشی هستند.

مایکل جردن که 60 میلیون دلار در سال از نایک می گرفت، پس از اندکی خودش نیز برند شد! (برای نمونه می توانید آخرین محصول مشترک برند جردن و لیوایز که به صورت کاملا محدود و سفارشی طراحی و تولید شدند را ببینید.) جردن در بین تمامی ورزشکاران تنها کسی بوده که از سال 2003 که خودش را بازنشست کرد و دیگر رسما ورزشکار نبوده و نیست، همچنان از نایک درآمد دارد و هر ساله کلی ثروت به خودی خود روانه حساب های بانکی اش می شود!

مروری بر مشهورترین کتانی های نایک

پیش از این نیز اشاره کردیم که یکی از دلایل موفقیت برند نایک، در کنار برندینگ قوی اش، محصولات خلاقانه و نوآورانه ی این برند آمریکایی بوده که همشه برای ورزشکاران و مردم، فوق العاده جذاب بوده است. دیگه وقت آن شده که مشهور ترین و مهم ترین کتانی های برند نایک را از ابتدای فعالیت اش تا به امروز را مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید.

بی آر اس (تایگر) – BRS Tiger 1964

این کفش های نایک همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، زمانی طراحی شد که باورمن مربی دوی ارگان بود. در آن زمان هنوز نایک تاسیس نشده بود و  و این مدل تحت عنوان BRS با همکاری تایگر به فروش رسید. آنچه در عکس زیر می بینید، نسخه بازسازی شده کلاسیک ترین کتانی موسسان نایک است.

نایک وافل ترینر Waffle Trainer 1970

داستان طراحی این کفش نایک به زمانی برمی‌گردد که باورمن پس از طراحی کورتز، تلاش داشت کفش های دوندگی خودش را با تعویض سبک لایه های زیرین آن بهبود بخشد. ابتدا قصد آن را داشت که طوری طراحی کفش را انجام دهد که نیاز به میخ های فلزی نداشته باشد. در یکی از صبح ها، زمانی که باورمن در حال خوردن صبحانه بود، همسرش را در حالی دید که کیک وافل درست می کرد. او از نحوه ریخته شدن شربت بر روی کیک وافل الهام گرفت و به کمک دستگاه وافل پزی همسرش موفق شد فرم کفی لایه زیرین کفش را برای اولین بار پیش خودش شبیه سازی کند.

دو سال پس از آن، در سال ۱۹۷۲ نسخه بازآفرینی شده و حرفه ای وافل ترینر به بازار آمد که لقب کفش ماه یا Moon Shoe را از آن خود کرد. علت این نامگذاری، رد پای برجای مانده از این کفش است که دقیقاً مانند ردپای فضانوردان بر روی ماه بود.

نایک تیل‌ویند، Tailwind 1978

از دیگر محصولات برند نایک که در سال ۱۹۷۸ معرفی و روانه بازار شد کفش های تیلویند بودند. مشخصه اصلی TailWind که آن را با اهمیت نشان می داد استفاده شدن کیسه های هوایی در قسمت کف این کتانی بود. با این نوآوری، نایک برای همیشه دنیای کفش های ورزشی دویدن را متحول کرد.

نایک ایر فورس Air Force I 1982

کفش ایر فورس 1 که در سال ۱۹۸۲ یعنی ۴ سال بعد از Tailwind معرفی شد، از این جهت حائز اهمیت است که اولین کفش مجهز به کیسه های هوایی در جهان بود که مخصوص بسکتبال طراحی شده بود. احتمالاً طراحی و ظاهر این کتانی برای همگان آشناست. ایر فورس برای برند نایک یک موفقیت تمام عیار بود و این مدل در انواع و اقسام ساق دار و بدون ساق و با دنیایی از رنگ ها و متریال های مختلف روانه بازار شد و مردم نیز به شدت از آن استقبال کردند.

نایک اینترنشنالیست Internationalist 1982

کتانی دیگری که نایک در همان سال روانه بازار کرد نایک اینترنشنال بود. این کتانی ویژه دویدن های طولانی طراحی شده بود و اولین بار نیز در دوی ماراتون از آن رونمایی گردید. تا مدت ها همه از این مدل کفش به عنوان بهترین کفش دویدن برای مسافت های طولانی یاد می کردند.

نایک ایر جردن Air Jordan 1 1984

اگر این مدل کتانی برند نایک را مشهورترین کتانی ساخته شده توسط نایک معرفی کنیم، بیراه نگفته ایم! ایر جردن که به طور افتخاری، مخصوص مایکل جردن، بسکتبالیست مشهور طراحی شده بود، برای اولین بار، لوگوی معروف Jumpman را بر روی خود جای داد. جالب است بدانید که نسخه مشهور آن یعنی Air Ship توسط مسابقات NBA ممنوع شد (به دلیل استفاده ناکافی رنگ‌ سفید در طراحی آن) در هر صورت نایک ایر جردن 1 را یک سال پس از نسخه مخصوص مایکل‌جردن، برای عموم مردم روانه ی بازار کرد.

نایک ایر ترینر Air Trainer I 1986

ایر ترینر اولین کفشی بود که برای ورزش های مختلف همزمان یعنی کاربردی چندمنظوره طراحی شد. این کتانی می توانست به کمک طراحی متفاوت خود از صدامات وارد به پا جلوگیری کند. به همین دلیل در بین بازیکنان تنیس بسیار محبوب و رایج شد. همچنین زمانی که بازیکنان مطرح تنیس دنیا ایر ترینر را پوشیدند به سرعت بازار آن رونق عجیبی گرفت. ایر ترینر مدل بسیار پرفروشی بود.

نایک ایر 180 1991

مدل مشهور ایر ۱۸۰ از این جهت حائز اهمیت است که قسمت کفی آن “Air” واضح و علنی داشت! در واقع به صورت 180 درجه همان لایه های هوایی کف کتانی که نایک بر روی آن ها مانور فراوانی می داد، متمایز از دیگر مدل ها، قابل دیدن بود. ناگفته نماند که مایکل جردن در تبلیغات و معرفی این مدل حضور افتخاری داشت و تبلیغ این مدل نیز بسیار مشهور است. به همین دلیل ایر 180 توانست با فروش فوق العاده خوبی رو به رو شود.

نایک شاکس Shox 20000

در سال 2000، با آغاز قرن ۲۱، نایک  پس از ۱۶ سال تحقیق و بررسی، کتانی شاکس را با تکنولوژی جدید و منحصر به‌ فردش معرفی کرد. این کفش به کمک لایه های لاستیکی کف اش می توانست چیزی شبیه به یک پرش ساختگی داشته باشد! به عبارت دیگر، کف شاکس می توانست فشارهای وارده را جمع کند و در قالب انرژی به دونده پس بدهد.

نایک لونرلون Lunarlon 2009

کتانی لونارلون از چند جهت حائز اهمیت است. اول این که طراحی آن بسیار زیبا، متفاوت و مدرن بود. به طوری که این مدل را با دیگر مدل های قبلی برند نایک متمایز می کرد. نکته بعدی این بود که طراحی لونرلون ضمن حفظ قابلیت های کتانی هایی نظیر شاکس (مورد قبلی) یعنی همان پس دادن فشار و ضربه به دونده، بسیار هم سبک بود و از متریال فوق العاده بهتری ساخته شده بود. این کفش ویژه ی دوندگان بود و شاهد فروش فوق العاده آن در آمریکا بودیم.

آل استارز چاک تیلور Chuck taylor II 2015

معمولاً زمانی که برندهای بزرگتر نشان های کوچک تر را خریداری می کنند، سعی دارند که به هویت اصیل آنها ورود نکنند و تنها از قدرت و امکانات خود در جهت پیشرفت آن‌ها بهره بگیرند. نایک در سال ۲۰۰۳ برند کانورس را به مبلغ ۳۹۹ میلیون دلار خریداری کرد. پس از آن شاهد تغییر آنچنانی در کتانی های آل استارز کانورس نبودیم. (کانورس مدل های متفاوتی دارد اما آل استارز آن به قدری مشهور است که تقریبا بخش اصلی بازار آن را در بر می گیرد. معمولاً طرح‌ های آل استارز کانورس، اصالت خودشان را حفظ کرده بودند و تنها در رنگ ها و متریال های مختلف به فروش می رسیدند.

پس از آن در سال ۲۰۱۵ چاک تیلور 2 معرفی شد که کم لطفی است اگر این مدل را نادیده بگیریم و به آن اشاره ای نکنیم. (مدل های آل استار به طور کامل نام چاک تیلور آل استارز را دارند که به طور خلاصه، آل استارز نامیده می شوند.) مدل چاک تیلور ۲، همچنان همان ظاهر کلاسیک آل استارز را داشت اما این بار برای اولین بار مواد فوق العاده سبک و فناوری بسیار پیشرفته نایک نیز به این مدل کانورس سرایت کرد.