کوکو شنل، از بزرگ ترین طراح های زن در جهان به شمار می رود. به لطف تاثیر ملموس طرح های لباس وی و در نهایت سبک مد پل پوآرِه، زنان امروزه به جای دامن شلوار به پا می کنند. وی یکی از پیشتازان ساختار شکنی و  از بین بردن سنت های پوشش زنانه است. امروز در پارچی شما را با اسطوره ای فرانسوی آشنا خواهیم کرد. پس با ما در معرفی یکی از مهمترین های دنیای طراحان همراه باشید.

مروری بر زندگی کوکو شنل

گابریل بونور شنل (Gabrielle Bonheur Chanel) ملقب به «کوکو شنل» طراح مد و تاجر فرانسوی و بنیان گذار برند پرآوازه ی شنل بود. برندی که هنوز هم یکی از قدرتمندترین نام های تجاری این عرصه به شمار می رود. کوکو شنل در ۱۹ آگوست ۱۸۸۳ در منطقه ی سامیور (Saumur) فرانسه به دنیا آمد و برای طراحی های منحصر به فردش آوازه ی جهانی پیدا کرد. شنل دوران کودکی خود را در پرورشگاه گذراند و همانجا نیز دوخت و دوز را فراگرفت. قبل از افتتاح اولین فروشگاه لباس خود در سال ۱۹۱۰، پیشینه ی کوتاهی از خوانندگی را در کارنامه ی خود به ثبت رسانید. لباس های برند شنل بر این اصل که بهترین تطبیق را با بدن خانم ها داشته باشد استوار بود. کوکو شنل در ۱۰ ژانویه ۱۹۷۱ درگذشت.

برخلاف شهرت ستاره گونه ی کوکو شنل در سنین بالا، دوران نوجوانی وی به خوبی پیش نرفت. پس از مرگ مادر، پدر دستفروشش گابریل را به یتیم خانه سپرد و همانجا بود که توسط راهبه ها هنر بافتن و خیاطی را فراگرفت. اما لقب جذاب و پر آوازه ی وی از جای دیگری نشئت می گیرد. در فراز و نشیب زندگی شانل، خوانندگی نیز رنگ روشنی دارد. او قبل از ورود به عرصه ی طراحی لباس به عنوان خواننده در کلاب شهرهای های ویشی و مولن فرانسه مشغول فعالیت بود. جایی که لقب کوکو (Coco) را به وی اعطا کردند و هنوز هم به همین لقب خطاب می شود. برخی می گویند این لقب برگرفته از یکی از آهنگ های شنل بوده است. اما خود شنل ادعا کرده است که این لقب کوتاه شده ی «cocotte» به معنای «زن تمام عیار» در فرانسوی است.

شروع فعالیت در عرصه مد

در سن ۲۰ سالگی کوکو، پیشنهاد اتیِن بالسان (Etienne Balsan) را مبنی بر تأسیس یک کارگاه کلاه دوزی قبول کرد. چندی نگذشت که شنل همکار جدید و البته ثروتمندتری به نام آرتور کپل (Arthur Capel) پیدا کرد. هردوی این افراد نقش به سزایی در شروع اولیه و سرمایه گذاری روی هنر کوکو شنل ایفا کردند. شنل اولین فروشگاه خود را سال ۱۹۱۰ در منطقه ی «رو کابون» پاریس افتتاح کرد و به فروش کلاه مشغول شد. سپس وی شروع به تأسیس فروشگاه های بعدی خود در کمیون دوویل و شهر بیاریتز نمود و فعالیت در عرصه ی لباس را شروع کرد.

اولین موفقیت او با لباسی شروع شد که در یک روز سرد بافته شد. وقتی تعداد زیادی از مردم از وی در خصوص لباس زیبایی که بر تن داشت سؤال کردند، شنل به این نتیجه رسید که برای آنها نیز این لباس را بدوزد. شنل در این خصوص به پل موران، نویسنده ی فرانسوی می گوید: هوای دوویل (Deauville) واقعاً سرد بود و بخش زیادی از موفقیت من به بافت آن لباس برمی گردد. همان لباسی که برای مقابله با هوای سوزناک آنجا به تن کرده بودم.

اثرگذاری کوکو شنل بر عرصه ی مد در جهان

کوکو شنل با لباس هایی پا به عرصه ی مد گذاشت که هنوز هم آوازه ی آن ها در سراسر جهان به گوش می رسد. یکی از تاثیر هایی که شنل بر عرصه ی مد آن زمان وارد ساخت پیراهن کوتاه مشکی بود. شنل با الهام گرفتن از رنگ مشکی، به همگی ثابت کرد که چگونه می توان با رنگی که برای مراسم ختم مورد استفاده قرار می گیرد، طرحی باشکوه را بنیان نهاد. بلوز و دامن و به خصوص پیراهن کوتاه مشکی وی به محض عرضه، همه گیر شدند. این طرح ناب، از اولین قدم های انقلابی در متفاوت شدن ظاهر مجلل زنان به شمار می رود. امروزه، پیراهن های مشکی الهام گرفته از طرح اولیه شنل به راحتی در دسترس مردم قرار دارند. یکی از مهمترین خصوصیات لباس های شنل طراحی ساده و عنصر زنانگی بالای آن هاست. شاید به سختی بتوان یک لباس یا هر چیز دیگری را در عین سادگی مجلل و باشکوه نشان داد. اما شنل به خوبی از پس این مسئله برآمد. لوازم جانبی مد و زیورآلات شنل هم در کنار لباس های او از محبوبیت بالایی برخوردار بود که رشته های گردنبند مروارید، یکی از شاخص ترین آنها به شمار می رفت. رشته های مروارید الهام گرفته از طرح بنیادین شنل، همچنان جایگاه خاصی در دسته بندی اکسسوری مد دارند.

( نگاهی داشته باشید به آخرین کالکشن برند شنل وقتی که دیگر نه کوکو شنل مانده ن کارل لاگرفلد )

کت و دامن هایی که امروزه در فروشگاه ها می بینیم، شاید به نظر ما لباسی معمولی برسند. اما در دوران کوکو شنل ابتکاری انقلابی به حساب می آیند. در دورانی که زنان به پوشیدن دامن های بزرگ و پف دار عادت داشتند، این نوع لباس تهیه شده از پارچه فاستونی، با دامن کوتاه و بالاتنه ی بدون یقه تزئین شده با نوار و دکمه‌های طلایی، جیب‌های وصله شده و یک زنجیر طلایی که در حاشیه دوخته شده بود و از شانه‌ها آویزان بود؛ به نشانه و نماد نسل جدید بدل شد. یکی از معروف ترین لوازم جانبی شنل نیز رشته های مروارید وی بودند. طراحی وی انقلابی در صنعت مد آن زمان به وجود آورد و با شاخصه های وام گرفته از مد مردانه و به چالش کشیدن محدودیت های آن زمان در دل بیشتر اقشار جامعه جای خود را باز کرد. به کمک سبک طراحی وی، خانم ها از کرست های تنگ و عذاب آور آن زمان رها شدند و سبکی نو را امتحان کردند.

شنل چهره ای محبوب در دنیای هنر و ادب به شمار می رفت. در آن زمان لباس های او برای شرکت رقص باله «باله روس» و فیلمهای معروفی همچون اُرفیوس (Orpheus) به کارگردانی ژان کوکتو مورد استفاده قرار می گرفتند. در میان دوستان نزدیک وی اسامی بزرگی همچون پابلو پیکاسو، به چشم می خورد. شنل در یک برهه ی زمانی نیز رابطه ی عاطفی با ایگور استراوینسکی (آهنگساز روسی) داشت. در ارتباط با اثر گذاری کوکوشنل حرف بسیار است. اما به این بحث با جمله ای مهم و تامل برانگیزی از کوکو شنل خاتمه می دهیم:

“من کارِ مد نمی کنم. من خودِ مد هستم!”